3 ліпеня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. У Беларусі адзначаецца Дзень Незалежнасці - галоўнае свята беларускай дзяржаўнасці.
У жыцці кожнага народа ёсць лёсавызначальныя дні і падзеі, якія становяцца кропкай адліку новага этапу ў гісторыі дзяржавы і садзейнічаюць яднанню ўсіх грамадзян. Для Беларусі такой вяхой з'яўляецца дзень вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Менавіта гэта гістарычная дата па волі беларусаў стала Днём Незалежнасці, звязаўшы ў адно святыя словы - Свабода і Незалежнасць.
Рашэнне аб святкаванні Дня Незалежнасці 3 ліпеня было прынята ў 1996 годзе - так прагаласавалі беларусы на рэспубліканскім рэферэндуме 24 лістапада. За адабрэнне гэтага пытання прагаласавалі 88,18 працэнта ўдзельнікаў галасавання на рэферэндуме. У снежні таго ж года дэкрэтам Прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі ўстаноўлена дзяржаўнае свята - Дзень Незалежнасці Рэспублікі Беларусь (Дзень Рэспублікі). Ён з'яўляецца афіцыйным выхадным днём.
Гэта святата стала сімвалам нацыянальнага адраджэння нашай дзяржавы. Рашэнне аб святкаванні Дня Незалежнасці - гэта даніна гераізму і стойкасці беларускага народа, самаахвярнай барацьбе падпольшчыкаў і партызан, бяспрыкладнаму працоўнаму подзвігу тых, хто ўзнімаў рэспубліку з руін, будаваў заводы, дамы, школы, хто выпускаў першую прадукцыю на прадпрыемствах.
Перамога, без якой не было б беларускай дзяржаўнасці
У ходзе бліскучай Беларускай аперацыі пад кодавай назвай "Баграціён" (буйнейшай стратэгічнай аперацыі перыяду Вялікай Айчыннай вайны) пры ўзаемадзеянні 1-га і 3-га Беларускіх франтоў і пры падтрымцы партызан 3 ліпеня 1944 года сталіца Беларусі была вызвалена ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Наступальная аперацыя "Баграціён" мела выключнае значэнне для беларусаў: без гэтай перамогі не было б ні беларускага народа, ні беларускай дзяржаўнасці. Таму зусім не выпадкова датай незалежнасці выбраны дзень вызвалення сталіцы нашай рэспублікі. 3 ліпеня - вечны сімвал свабоды і любові да Радзімы, за якую беларусы аддавалі самае каштоўнае - свае жыцці.
У гады Вялікай Айчыннай вайны Беларусь першай прыняла на сябе ўдары гітлераўцаў, а Мінск на другі дзень вайны зведаў бязлітасную бамбардзіроўку і артылерыйскі абстрэл. Горад быў цалкам разбураны, выведзены са строю водаправод, электрасетка, пашкоджаны пад'язныя чыгуначныя пуці, знішчана частка рухомага саставу.
У гэтых складаных умовах у горадзе праходзіла эвакуацыя, райваенкаматы праводзілі мабілізацыю ў Чырвоную Армію. У выніку ў войскі былі накіраваны амаль 27 тыс. чалавек радавога і каманднага складу. У рады абаронцаў горада ўліваліся мінчане-дабравольцы. З ліку прызваных быў сфарміраваны 1-ы Мінскі запасны полк колькасцю амаль 10 тыс. чалавек. Знішчальныя атрады і баявыя рабочыя дружыны былі створаны ва ўсіх раёнах сталіцы.
Вялікую дапамогу Чырвонай Арміі ва ўмацаванні лініі абароны аказвала мясцовае насельніцтва. Жыхары бліжэйшых вёсак, гарадоў Мінска, Дзяржынска, Заслаўя ўдзельнічалі ў будаўніцтве абарончых збудаванняў, падвозілі боепрыпасы, забяспечвалі харчаваннем.
Аднак нягледзячы на тое, што на подступах да горада гітлераўскія войскі сустрэлі ўпартае супраціўленне, 28 чэрвеня 1941 года фашыстам усё ж удалося захапіць Мінск. З першых дзён акупацыі жыхары горада падняліся на барацьбу з ворагам. 1100 дзён акупацыі - 1100 дзён самаахвярнай, гераічнай барацьбы з гітлераўскімі захопнікамі. Мінск быў акупіраваны, але не заваяваны.
Нацысты ўстанавілі ў Мінску жорсткі акупацыйны рэжым, асноўным інструментам якога стаў адкрыты тэрор супраць мірных жыхароў. У перыяд акупацыі на тэрыторыі Мінска дзейнічала звыш 20 аддзяленняў і філіялаў канцлагераў. Адзін з першых канцлагераў на акупіраванай нацыстамі тэрыторыі Беларусі быў створаны ў пачатку ліпеня 1941 года паблізу Мінска, у Драздах.
Але мінчане не здаліся ворагу, у горадзе пачалі стварацца падпольныя групы і дыверсійныя атрады. Ужо да зімы 1941 года ў горадзе дзейнічала каля паўсотні разрозненых падпольных груп. Яны ствараліся і ў лагерах ваеннапалонных. У 1944 годзе колькасць баявых груп на чыгуначным вузле, прамысловых прадпрыемствах і ва ўстановах горада вырасла да 120. За гады акупацыі больш за 6 тыс. патрыётаў прайшлі скрозь горан падпольнай барацьбы. На рахунку герояў-падпольшчыкаў звыш 1,5 тыс. дыверсій, самая гучная з якіх - знішчэнне ката беларускага народа Вільгельма Кубэ. За праяўленую мужнасць і гераізм 600 удзельнікаў мінскага падполля былі ўзнагароджаны ордэнамі і медалямі, 8 чалавек атрымалі званне Героя Савецкага Саюза. У нашы дні імёны мінскіх падпольшчыкаў увекавечаны ў назвах вуліц.
Беларуская аперацыя пад кодавай назвай "Баграціён" праводзілася з 23 чэрвеня па 29 жніўня 1944 года з мэтай разгрому нямецка-фашысцкай групы армій "Цэнтр" і вызвалення Беларусі. 28 ліпеня 1944 года быў вызвалены апошні беларускі горад - Брэст. Нямецка-фашысцкія захопнікі былі поўнасцю выгнаны з тэрыторыі Беларусі.
26 чэрвеня 1974 года быў падпісаны ўказ аб прысваенні Мінску ганаровага звання "Горад-герой" з уручэннем ордэна Леніна і медаля "Залатая Зорка". Цырымонія ўручэння ўзнагарод адбылася праз чатыры гады - 25 чэрвеня 1978 года.
2024 год у нашай краіне адзначаны знакавай датай - 80-й гадавінай вызвалення Рэспублікі Беларусь ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. У Беларусі ведаюць цану свабоды: у Вялікай Айчыннай вайне загінуў кожны трэці жыхар рэспублікі. Традыцыйна 3 ліпеня беларускі народ аддае даніну павагі гераізму і стойкасці салдат, самаахвярнай барацьбе падпольшчыкаў і партызан, працоўнаму подзвігу тых, хто ўзнімаў краіну з руін.
Дасягненні сучаснай Беларусі
Сучаснае пакаленне беларусаў здолела правільна распарадзіцца дараванай ім магчымасцю будаваць сваю дзяржаву. За гады суверэнітэту ў Беларусі ўдалося стварыць надзейны фундамент для ўпэўненага развіцця краіны. "Мы захавалі і прымножылі лепшыя дасягненні савецкага перыяду, асвойваем сучасныя высокатэхналагічныя галіны эканомікі. Нягледзячы на беспрэцэдэнтныя выклікі часу, забяспечваем сацыяльныя гарантыі і магчымасці для самарэалізацыі кожнаму грамадзяніну. Сфарміраваны за гады незалежнасці духоўны, маральны, інтэлектуальны, эканамічны базіс дазваляе нам з упэўненасцю глядзець у будучыню", - адзначыў кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка ў сваім віншаванні 3 ліпеня 2023 года.
У нашай краіне сфарміравана ўнікальная палітычная мадэль з развітой сістэмай прадстаўнічых органаў улады. Наданне Усебеларускаму народнаму сходу канстытуцыйна-прававога статусу ўмацавала асновы беларускай дзяржаўнасці і паказала, што беларусы з'яўляюцца з'яднанай нацыяй, якая можа самастойна ставіць перад сабой мэты і дасягаць іх.
За гады суверэнітэту ў нашай краіне склалася ўласная мадэль дзяржавы з моцнай сацыяльнай палітыкай і сацыяльна арыентаванай эканомікай. Адным з галоўных прыярытэтаў у дзяржаўнай палітыцы з'яўляецца рэалізацыя розных сацыяльных праграм, накіраваных на павышэнне якасці жыцця грамадзян і грамадства ў цэлым.
Нельга не адзначыць той факт, што ў нашай краіне падтрымліваецца міжнацыянальны мір і згода, калі любы чалавек незалежна ад веры і нацыянальнасці мае магчымасць свабодна жыць і працаваць. Беларусь стала другім домам для людзей, якія ўцякаюць ад войнаў і канфліктаў. Сёння ў нашай краіне пражываюць прадстаўнікі амаль 150 нацыянальнасцей, зарэгістравана 25 рэлігійных канфесій і напрамкаў.
У 2024 годзе Беларусь стала паўнапраўнай касмічнай дзяржавай, адправіўшы ў супрацоўніцтве з Расіяй на арбіту першага ў сваёй суверэннай гісторыі касманаўта Марыну Васілеўскую. Рэспубліка стала 48-й дзяржавай у спісе краін, якія змаглі паслаць сваіх прадстаўнікоў у космас.
Аднак самае галоўнае дасягненне тое, што ў Беларусі створаны ўсе ўмовы для забеспячэння міру, стабільнасці і тэрытарыяльнай цэласнасці дзяржавы.
Мы і нашы будучыя пакаленні павінны памятаць і шанаваць усё тое, што было зроблена для міру і бяспекі нашай краіны. Нельга забываць той факт, што гэтыя і многія іншыя дасягненні незалежнай Беларусі былі б немагчымы без Вялікай Перамогі. Сучаснае пакаленне беларусаў заўсёды павінна памятаць гераічныя подзвігі сваіх продкаў. "Толькі беражліва захоўваючы памяць аб героях і прымнажаючы дасягнутае, беларусы заўсёды будуць заставацца гаспадарамі на сваёй зямлі і самі вызначаць уласны лёс", - справядліва падкрэсліў прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка.
Захаванне гістарычнай памяці
Згодна з вынікамі сацыялагічнага даследавання Інстытута сацыялогіі НАН Беларусі, якое было праведзена ў 1 квартале 2024 года, 91,9 працэнта беларусаў ганарацца тым, што жывуць у адной з краін, якія атрымалі перамогу ў Вялікай Айчыннай вайне. Сацапытанне таксама паказала, для большасці жыхароў нашай краіны Вялікая Айчынная вайна - гэта гераічны подзвіг савецкага народа - 56,8 працэнта, а для 55,6 працэнта - Вялікая Перамога бацькаў і дзядоў.
Захаванне гістарычнай памяці - неад'емная частка нацыянальнай бяспекі нашай краіны. У абноўленай Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь дакладна прапісана: "Дзяржава забяспечвае захаванне гістарычнай праўды і памяці аб гераічным подзвігу беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны". Пры гэтым на канстытуцыйным узроўні замацавана, што абавязак грамадзян Рэспублікі Беларусь - захоўваць гістарычную памяць аб подзвігу беларускага народа.
У Беларусі распрацаваны і прыняты законы "Аб недапушчэнні рэабілітацыі нацызму" і "Аб генацыдзе беларускага народа", якія накіраваны на захаванне гістарычнай памяці і спыненне фальсіфікацыі гістарычных падзей.
Генеральная пракуратура ў красавіку 2021 года ўзбудзіла крымінальную справу па факце генацыду насельніцтва Беларусі ў час Вялікай Айчыннай вайны і пасляваенны перыяд. У ходзе расследавання былі ўстаноўлены новыя факты. Спіс сёл і вёсак, якія падзялілі трагічны лёс Хатыні, гэта значыць тых, якія былі спалены цалкам з жыхарамі і не аднавіліся пасля вайны, дапоўнены новымі населенымі пунктамі. На гэты момант іх налічваецца не менш як 288. На тэрыторыі Беларусі дзейнічала больш за 580 лагераў смерці, было праведзена каля 180 карных аперацый. Усяго ў гады нямецка-фашысцкай акупацыі на тэрыторыі БССР нацысцкія злачынцы знішчылі поўнасцю альбо часткова, у тым ліку разам з жыхарамі, не менш як 12 348 сельскіх населеных пунктаў.
Дзень Незалежнасці Рэспублікі Беларусь - галоўнае свята беларускай дзяржаўнасці. Гэта гістарычна значная дата ў лёсе краіны, якая стала сімвалам свабоды і міру. Гэта свята дарагое ўсім беларусам як памяць аб тых, хто адстойваў незалежнасць сваёй Радзімы на палях бітваў.
Дзень Незалежнасці ў нашай краіне штогод праводзіцца ва ўрачыстай абстаноўцы. Галоўным мерапрыемствам з'яўляецца ваенны парад. Пасля заканчэння афіцыйнай часткі свята пачынаюцца свецкія мерапрыемствы. Увечары ў Мінску неба расквечвае святочны салют. У гэтым годзе святочныя мерапрыемствы ў Дзень Незалежнасці традыцыйна пройдуць па ўсёй краіне. Чакаецца, што ў святкаванні прымуць удзел дэлегацыі і прадстаўнікі з 21 краіны.-0-
